احمد شهید: حق تحصیل برای همه دانشجویان باید در دستور کار ایران باشد

احمد شهید، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل متحد در امور ایران، در آستانه فرا رسیدن روز دانشجو با صدور اطلاعیه ای به حق تحصیل برای همه شهروندان ایرانی تاکید کرد.

در گزارش دکتر شهید به حداقل ۹۴۵ مورد محرومیت از تحصیل شهروندان ایرانی از سال ۱۳۸۴ به بعد اشاره شده که در گزارش مشترک کمیسیون حقوق بشر دفتر تحکیم وحدت، دانشجونیوز و کمپین دفاع از حق تحصیل به آن اشاره شده بود.

گزارش ۸ سال نقض حق تحصیل شهروندان ایرانی در دانشگاه های کشور به معرفی سازمان های موثر در نقض حق تحصیل و ارائه اسامی محرومین از تحصیل و دانشجویان ستاره دار از فروردین ماه ۱۳۸۴ تا اسفند ۱۳۹۱ پرداخته بود.

متن کامل اطلاعیه دکتر شهید در ادامه آمده است:

برنامۀ کار مشترک توافق هسته ای که بین ایران و کشورهای ۱+۵ امضاء شد پوشش خبری ایران را تحت الشعاع قرارداده که البته بی دلیل نیست.

خوشحالم که حذف برخی تحریم ها در این برنامۀ کاری پیش بینی شده است، که اگر درست پیاده سازی شود، احتمالا تاثیر مثبتی روی دسترسی به حقوق اقتصادی و اجتماعی در ایران خواهد داشت. من در گزارشهایم مکررا از کشورهایی که ایران را مورد تحریم قرار داده اند و از دولت ایران خواسته ام تا گامهای لازم را برای اینکه حقوق بشر در ایران تضعیف نشود بردارند. من از اینکه استثنائات بشردوستانه ای که در تحریم ها قید شده اند احتمالا به دلیل تحریمهای مالی به اهداف خود نمیرسند ابراز نگرانی کرده ام. بنابراین خوشحالم که این توافق نشان میدهد که طرفین در حال برداشتن گامهایی برای ایجاد کانالهای مالی ویژۀ تسهیل تجارت بشردوستانه می باشند.

شایان ذکر است که یک بخش دیگر از تخفیف های پیشنهادی درتحریم ها، که استثناتات تحریمها برای کمک به دانشجویان خارج از کشور می باشد در زمان مناسبی همزمان با ۱۶ آذر، روز دانشجو پیشنهاد شده است. من از این استثناء که به دولت ایران اجازه میدهد تا در پرداخت شهریۀ دانشگاه به دانشجویان ایرانی مشغول به تحصیل در خارج از کشور کمک کند استقبال میکنم. این یک پیشرفت مهم در محافظت از حق تحصیل است، اما باید به گامهایی از طرف خود دولت نیز بپیوندد تا به سیاستهایی که حق تحصیل را انکار میکنند خاتمه دهد.

در گذشته گزارش داده ام که چگونه دانشجویان به صورت منظم، حتی پس از قبولی، به دلیل فعالیتهای سیاسی ویا پیروی از مذاهبی که توسط قانون اساسی ایران صراحتا به رسمیت شناخته نمیشوند از ورود به دانشگاه منع شده اند. در گزارشی که در ماه مارس ارائه کردم متذکر شدم که از سال ۲۰۰۵ تا کنون، حداقل ۹۴۵ دانشجو حداقل برای یک ترم به دلیل فعالیتهای سیاسی از تحصیل منع شده اند. دانشجویان بهایی رسما از حضور در دانشگاهها منع شده اند و در موارد بسیار محدودی وقتی دانشجویان بهایی توانسته اند مورد پذیرش قرار بگیرند، پس از اینکه مذهب آنها کشف شده است به آنها گفته شده است که تنها در صورتی که تعهد بدهند منکر مذهب خویش بشوند و یا باورهای دینی خود را رها کنند قادر به ادامۀ ثبت نام خواهند بود.

من از وعده ها و گامهایی که رییس جمهور ایران حسن روحانی و دولت وی برای رسیدگی به حق تحصیل برداشته اند استقبال میکنم. به بعضی فعالان دانشجویی که ظرف دو سال گذشته از ادامۀ تحصیل منع شده بودند اینک اجازۀ ادامۀ تحصیل داده شده است. اما به نظر می آید که سایر فعالان دانشجویی تا کنون شامل این سیاست جدید نشده اند و یا لازم است تا گامهای بیشتری بردارند تا بتوانند پذیرش بگیرند. من هنوز نشانه ای ندیده ام که تبعیض در پذیرش دانشجویان بهایی مورد توجه قرار گرفته باشد.

در واقع دولت گامهای مثبتی برای کم کردن محدودیتهای ورود به دانشگاه برای جوانان ایرانی، چه از طریق موافقت با برنامۀ تخفیف تحریمها و چه از طریق اجازۀ ثبت نام مجدد تعدادی دانشجو برداشته است. من دولت ایران را تشویق میکنم تا از نیروی این تحرک استفاده کند و همۀ ممنوعیتهای آموزش عالی که بر اساس فعالیتهای سیاسی و باورهای دینی افراد وضع شده اند را برطرف کند.

دانشجو نیوز